Braakliggende terreinen

 

In Nijmegen wordt momenteel een groot aantal vervallen wijken platgelegd voor nieuwbouw. Nadat de huizen gesloopt zijn, blijft het terrein vaak nog maanden braak liggen. Heel veel langer dan enkele weken hebben de meeste pioniers echter niet nodig, al gauw kan het terrein rood gekleurd zijn van de klaprozen. Pionierssoorten als klaproos, melkdistel, ganzenvoet en nachtschade gedijen goed op verstoorde, nog te koloniseren bodems. Het braakliggende terrein is na de sloop vaak nog enigszins uitgegraven en ligt daardoor lager dan het omliggende terrein. Door de wind wordt het korrelfijne zaad van de klaproos en de met pappusharen bezette vruchten van composieten als de paardenbloem daarom al gauw op dergelijke braakliggende terreinen geblazen.

Nu zijn dergelijke zeer algemene soorten niet bijzonder interessant voor de gemiddelde botanicus, maar gelukkig is er meer aan de hand! Rondom het braakliggende terrein zijn vaak gigantisch veel tuinplanten aan het loeren om ook hun slag te slaan. Eerdere pogingen om de tuin te ontsnappen werden tegengegaan door de heggenschaar en schoffel van de tuineigenaars of door de gifspuit van gemeentelijke werkers die de stoepen brandschoon houden. Op het braakliggende terrein echter, weten allerlei exotische tuinplanten hun intrede te maken. Soorten als grote leeuwenbek, petunia en tuinlobelia mengen zich al gauw in de pioniersvegetatie. Om deze wirwar van soorten nóg iets complexer te maken, is er een derde partij die zijn intrede maakt op het terrein, de partij van de adventieve exoten. Adventief wil zeggen dat de soorten zonder opzet geïntroduceerd zijn, in tegenstelling tot de tuinplanten. De sloopwagens en vrachtwagens die het puin op komen halen, hebben verscheidene exotische zaden in het profiel van hun banden zitten en introduceren daardoor nog meer bijzonderheden.

IMG_8870
gipskruid

Aan de Spreeuwenstraat in Nijmegen liggen momenteel vier van dergelijke braakliggende terreinen. Dit leverde voor Nijmegen leuke waarnemingen op, waaronder de eerste vondst van gipskruid (Gypsophila muralis) en andere tuinplanten als drie-urenbloem (Hibiscus trionum) en boerentabak (Nicotiana rustica). De adventieve exoten werden ook door zeldzame soorten vertegenwoordigd, zo waren beide soorten uit het geslacht Sorghum aanwezig; kafferkoren (Sorghum bicolor) en wilde sorgo (Sorghum halepense). Momenteel worden enkele andere wijken gesloopt, hopelijk leveren die het komende jaar ook weer leuke verrassingen op!

drie-urenbloem

 

IMG_8847
kafferkoren