Melganzenvoet

Melganzenvoet is een soort die niet exclusief aan het stedelijk gebied is gebonden. Dat is duidelijk te zien in het verspreidingskaartje van Melganzenvoet zoals hieronder is opgenomen.

Als er naar de 1km versie, zie hierboven, van het verspreidingskaartje wordt gekeken dan zijn er maar weinig gebieden waar de soort niet te vinden is. Als de soort niet is gevonden heeft dat mogelijk te maken met gebrek aan waarnemingen in bepaalde gebieden. Zoals de Noordoostpolder bijvoorbeeld. Melganzenvoet is een zeer optimistische soort. Zodra er ook maar ergens wat met zand wordt gesleept en er blijft een open plek, dan is de kans op het vinden van Melganzenvoet groot, ook al worden ze dan soms maar 10 cm groot.

Veel voorkomend dus, Melganzenvoet.

Herkenning

Melganzenvoet is een veelvormige soort, maar er zijn een aantal kenmerken die op volgende foto goed zicht- baar zijn.

Vanaf de basis al is Melganzenvoet sterk vertakt. De bladeren zijn, hoewel sterk veranderlijk, zeker bij wat oudere planten altijd, voorzien van vooruitgerichte zijlobben en de middenlob is nooit overal even breed, dus loopt spits toe. Meestal zijn de bladeren aan beiden kanten sterk melig behaard. Verder is de steel vaak voorzien van rode strepen.

Gelijkende soorten

Melganzenvoet lijkt best veel op een andere veel voorkomende ganzenvoet waaronder Stippelganzenvoet, de kruising tussen Boomspinazie en Melganzenvoet (zie ook vorige bijdrage aan Stadsplanten) en de Uitstaande melde. Deze laatste is geen ganzenvoet, maar een melde.

Daar waar Melganzenvoet bladeren heeft die spits toelopen heeft de Stippelganzenvoet, op de zijlobben na, evenwijdige zijden en loopt alleen toe vlak voor de top.
De Uitstaande melde heeft een veel ijlere groeiwijzen, tegenoverstaande bladeren en de stengel is vanaf de voet gelijk al vertakt met enkele paren kruisgewijs geplaatste, recht afstaande zijstengels.

Naamgeving

Waar komt die naam nu eigenlijk vandaan? Ganzenvoet, Chenopodium, is de geslachtsnaam en een samenstelling uit het Grieks van chēn en podion, ofwel van gans en voetje, naar de onderste stengelbladeren die een gelijkenis hebben van een ganzenvoet. Album verwijst naar de witte melige beharing of de naar kleur van de bloemen. Zie hieronder.

Wat is Mel uit Melganzenvoet? Op de stengelbladeren en ook op de topbladeren, zie hierboven, staan bolvormige, ongesteelde haartjes die een melige indruk geven. Het zijn watervoerende klieren die water kunnen leveren in droogtesituaties, ofwel wateropslag.

Nog even verder over naamgeving. In het Engels heet de soort ook wel Fat-hen, dikke kip, naar het gebruik om kippen te voeren met de zaaddragende toppen van Melganzenvoet.

Gebruik

Zoals gemeld, goed te gebruiken als voer voor kippen en varkens. Melganzenvoet is een gewas dat uitstekend te eten is in jonge vorm. Dan lijkt het op spinazie. Melganzenvoet wordt in veel landen gebruikt als voedselgewas en de populariteit neemt toe vanwege het feit dat het veel beter bestand is tegen tropische hitte dan spinazie. Ook de zaden kunnen worden gebruikt en lijken op Quinoa

In de staat Bihar, India, is Melganzenvoet onderdeel van de traditionele keuken, zie hier een link naar het recept Bathua.

Bronnen

• Melganzenvoet Verspreidingsatlas
• Stippelganzenvoet Verspreidingsatlas
• Melganzenvoet x Boomspinazie
• Plantennamen – Melganzenvoet