Sikkelklaver als stadsplant

Sikkelkaver (Medicago falcata) is in Deventer een normale verschijning. In Nederland is het een kwetsbare soort die een gestage achteruitgang laat zien. Deventer, en een groot deel van het rivierengebied, is waarschijnlijk een uitzondering, want Sikkelklaver is in sommige wijken een soort die net zo algemeen is als bijvoorbeeld Kleine klaver. De reden is dat Deventer. en zeker de industrieterreinen, op de oude rivieroevers van de IJssel zijn gebouwd. Het verspreidingsgebied omvat voor een groot deel de gemeentelijke grenzen van Devener.

Herkenning

Sikkelklaver is een vrij opvallende verschijning, althans in de bloeiperiode. Daarbuiten is het wat lastig en is verwarring met diverse andere soorten klavers, vooral die van het geslacht Melilotus (honingklavers) en uiteraard de dubbelgangers Luzerne en Bonte luzerne, waarover in de volgende afleveringen meer. In de bloeiperiode is Sikkelklaver een bodembedekker van soms enkele meters in doorsnee. Vaak op gazonachtige groenstroken langs verharding, althans in het stedelijk gebied.

Sikkelklaver in één van de bermen langs een wegrand.

Met zekerheid is Sikkelklaver te herkennen aan de sikkelvormige peulen: vandaar ook de naam, die niet verder gaan dan een halve winding!

Vurcht, peul van Sikkelklaver.

Waarom wordt hier de halve winding genoemd? De peulen van Luzerne:1 tot 3 windingen en Bonte luzerne: 0.5-1.5 winding en soms 2.5, hebben meestal meer windingen en meestal een andere bloemkleur. Samen met de veelal liggende habitus en vooral ook de heldergele kleur van de rijkbloemige trossen, zonder kleurvariaties richting groen of blauw maken de herkenbaarheid compleet.

Sikkelklaver wordt in sommige landen ook wel gezien als de Gele alfalfa of Sikkelalfalfa. In vorige flora’s zijn de soorten Luzerne en Sikkelklaver ook wel te vinden als ondersoorten van Medicago sativa.

Ecologische relevantie

De ecologische relevantie van Sikkelklaver is gelijk aan die van andere vlinderbloemigen (Fabacaea). De vlinderbloemingen in het algemeen zijn zeer aantrekkelijke voedselplanten voor een keur aan insecten en net als de andere leden van de vlinderbloemigen legt ook Sikkelklaver atmosferische stikstof vast via een samenwerking met bacteriën in de wortelknollen.

Je zou mogen verwachten dat de soorten die gebonden zijn aan Sikkelklaver en Luzerne dan ook wel te vinden zullen zijn op al die plekken waar Sikkelklaver groeit. Echter de parasitaire soort Rode bremraap (Orobranche lutea) is een uiterst zeldzame verschijning in Nederland en wordt hier en daar aangetroffen, o.a. in de stad Zutphen, ten zuiden van Deventer in 2024.
Het is tevens zoeken naar het kevertje Rupsklaverspitsmuisje dat gespecialiseerd is op de Sikkelklaver en zijn naaste verwanten Luzerne en Bonte luzerne.

Bronnen

Over de auteur

Recente berichten