Zevenblad – Tuinmansverdriet
Er zijn planten die geliefd zijn in tuinen, daaruit ontsnappen en een plekje veroveren in de stedelijke flora. Daartegenover staan planten die vanuit de vrije natuur de tuinen binnendringen en daar bepaald niet welkom zijn. Heermoes en Zevenblad zijn daar duidelijke voorbeelden van. Het zijn beiden stevige woekeraars waar je niet makkelijk van af komt.
Eigenlijk is het verwonderlijk dat Zevenblad (Aegopodium podagraria) nog niet eerder op deze website is verschenen. Loop je huis uit, zoek een wat rommelige groenstrook en er staat geheid Zevenblad. De plant ontleent zijn naam aan de vorm van de blaadjes. Vaak vormt een drietallig topblaadje met daaronder links en rechts van de steel twee tweetallige deelblaadjes, samen de zeven blaadjes van het Zevenblad. Daaraan is de plant goed te herkennen. Ook op momenten dat er nog geen sprake is van bloemen.
Zevenblad behoort tot de familie van de Schermbloemige. Bij schermbloemige groeien vanuit één centraal punt aan de top van de steel een aantal kleinere bloemstengels. Aan het einde van elke bloemstengel groeien een aantal kleine bloemsteeltjes waaraan aan het einde de bloemetjes groeien. Zo’n scherm noemt men een samengesteld scherm. Bekende voorbeelden van planten uit de schermbloemenfamilie zijn Fluitenkruid, Wilde peen, Pastinaak, Torkruid, Kervel, Engelwortel en Bereklauw.
Kenmerkend voor de meeste schermbloemige is dat de planten een penwortel hebben zonder uitlopers. Zevenblad is daar een uitzondering op. De wortels van de plant hebben lange uitlopers waaruit weer nieuwe planten kunnen ontstaan. Dat is ook de reden waarom Zevenblad moeilijk te bestrijden is als het je tuin heeft veroverd. In de volksmond heet de plant niet voor niets “Tuinmansverdriet”. Spitten, harken of schoffelen maken het vaak alleen maar erger. Uit elk achtergebleven worteldeeltje kan zich weer een nieuwe plant vormen. Het is daarom niet verstandig verwijderde planten op de composthoop te gooien. Dat is voor Zevenblad een ideale kraamkamer.
Zevenblad in de tuin kan goed bestreden worden door kalk in de bodem te brengen of een bodembedekker aan te planten die al het zonlicht afvangt waardoor Zevenblad niet kan groeien. Een alternatieve manier van bestrijden is om de plant gewoon op te eten. Zevenblad werd vroeger vaak als groente gegeten. De smaak zou vergelijkbaar zijn met spinazie en vers zou het naar peterselie smaken. Ik kan het niet garanderen want ik heb het niet geprobeerd.
Er zijn drie insecten die voor hun voortbestaan afhankelijk zijn van Zevenblad. Het gaat om het Bladhaantje (Lamprosoma concolor), de Oranje borstelmot (Epermenia illigerella) en de Bladwesp (Tenthredo campestris).
Op de pagina’s Stadsplanten van Amersfoort proberen wij vooral aandacht te geven aan planten die algemeen voorkomen in een bepaalde tijd van het jaar. Dat geeft de grootste kans dat de beschreven plant eenvoudig op dat moment gevonden kan worden in de eigen omgeving. Daarnaast melden wij uiteraard ook vondsten van bijzondere, zeldzame planten.
Joop de Wilde
