Fluitenkruid voorheen Fluitekruid
Fluitenkruid (Anthriscus sylvestris) zoals deze soort tegenwoordig heet, met een tussen-n, is een heel algemeen voorkomende witbloeiende schermbloemige, ook in de stad. De naam is veranderd door de laatste spellingshervorming. Of de spellingshervorming zinvol was laat ik hier in het midden, maar om ook oude soortnamen aan te passen vind ik wel een stapje te ver gaan.
De naam fluitenkruid komt van het feit dat je van de holle steel fluitjes kan maken. Ik heb het wel een eens geprobeerd, maar mij is het niet gelukt om er geluid te aan onttrekken, behalve blaasgeluiden. Ik hoor graag of fluiten iemand wel lukt.
Op dit moment, begin april, zijn er al individuen te zien die al schuchter bloeien. Als je dit stukje leest zie je de witte schermen al overal in het land en aan het einde van de maand of begin mei zullen door deze soort vele dijken en bermen een wit lint vormen in het landschap. Later dit jaar kom je deze plant ook wel bloeiend tegen. Zelfs in de winter zie je de witte schermen. Hoogzomer is de soort alleen te vinden, als uitgebloeid verdord skelet.
Fluitenkruid in de stad
Hoewel fluitenkruid geen typische stadsplant is, is deze soort er algemeen. Langs waterkanten in bermen en in overhoekjes kom je deze plant tegen, zolang het er maar relatief vochtig en voedselrijk is. Ook kan de soort tegen enige schaduw dus langs geboomte zoals in stadsparken of van kleine plantsoenen floreert de plant. Ik vind de soort ook in heel ruige bermen, op braakliggend terrein en zelfs op bouwterreinen zijn er exemplaren die er tot bloei en zaadzetting weten te komen.
Herkenning van fluitenkruid
Fluitenkruid is een schermbloemige. Dat wil zegen dat de bloemen in een schermpje staan, de bloemen staan min of meer in één vlak. Deze schermen staan zelf ook weer in een scherm dus deze ordening herhaalt zich twee keer. De technische naam voor zoiets is een samengesteld scherm. Veel schermbloemigen hebben geveerd of dubbelgeveerd blad, net zoals bij veel varens. Dit maakt het wel eens lastig om de soorten van elkaar te onderscheiden,
Omdat Fluitenkruid een van de vroegst bloeiende schermbloemigen is, is de soort in april en mei goed te herkennen. later in het jaar is de verwarring met andere schermbloemigen goed mogelijk.
In Nederland komen veel schermbloemige soorten voor. Peen (Daucus carota), Pastinaak (Pastinaca sativa), Berenklauw (Heracleum sphondylium) en Zevenblad (Aegopodium podagria) zijn wel de algemeenste en ik denk ook de bekendste. Reuzenberenklauw (Heracleum Mantegazzianum) is berucht omdat aanraking van de plant in zonnig weer vreselijke blaren doet veroorzaken. In de stad verwilderen wel eens Tuinpeterselie (Petroselinum crispum), Selderij (Apium graveolens, Venkel (Foeniculum vulgare) en Koriander (Coriandrum sativum). Allemaal schermbloemigen die min of meer lijken op Fluitenkruid.
Eetbaar of giftig?
Fluitenkruid is niet giftig, maar er zijn familieleden die dat wel zijn. Ik vermeld dit omdat Fluitenkruid bekend staat als eetbaar en waarschijnlijk ook geplukt wordt voor consumptie. Drie schermbloemigen die lijken op Fluitenkruid behoren tot de giftigste planten van Nederland zijn: Gevlekte scheerling (Conium maculatum), Dodemansvingers (Oenanthe crocata) en Waterscheerling (Cicuta virosa). Deze drie soorten komen weinig voor in de stad, maar toevallig wel alle drie in Amsterdam. Over het hoe en waarom van deze soorten in Amsterdam is een mooi onderwerp voor een volgend bericht.
Alvast verklapt: Dodemansvingers kwam in Amsterdam terecht omdat men deze soort aanzag voor Selderij. Gelukkig werd de verwisseling bijtijds ontdekt.
Een andere giftige dubbelganger is Dolle kervel (Chaerophyllum temulum) die op de zandgronden in het Midden en Oosten van Nederland algemeen is.
In ieder geval is Gevlekte scheerling op de spoordijken van Amsterdam te vinden en bij het spoorviaduct bij de Linnaeusstraat groeit Gevlekte scheerling samen met Fluitenkruid door elkaar. Ik vind ze erg lastig van elkaar te onderscheiden. Gevlekte scheerling heeft vaak rode vlekjes onderaan de stengel, maar niet altijd! Fluitenkruid bloeit wel een maand eerder, maar een nietbloeiend exemplaar van gevlekte scheerling is zo meegenomen.
Nu komt Fluitenkruid massaal voor in het buitengebied zoals boven vermeld. In deze massavegetaties kan je de plant veilig plukken. Tegenwoordig staat wildplukken stevig in de belangstelling. Omdat in Nederland heel veel mensen wonen en het kwalitatieve goede groen heel erg afneemt, kan je je afvragen of dit een goede tendens is. Een keer een beetje Fluitenkruid plukken om te proeven hoe dit smaakt lijkt me geen probleem, maar als de bermen kaal geplukt worden, omdat men vindt dat dit beter, natuurlijker, gezonder, goedkoper of domweg ‘oer’ is vind ik het een slechte ontwikkeling.
Bronnen
