Echte koekoeksbloem ‘Silene flos-cuculi’
Gelegen naast een drukke doorgaande weg, ingeklemd tussen volkstuintjes, ligt verscholen een klein natuurgebiedje met een door hoge bomen afgescheiden poel, genaamd de Paddepoel. Hier bloeien in het voorjaar koekoeksbloemen en ’s zomers zoemen libellen over de plas.
Een hele reeks planten wordt in verband gebracht met de koekoek en veelal valt de bloeitijd samen als de roep van de koekoek goed te horen is; vooral in mei en ook nog in juni. De wetenschappelijke soortnaam van de Echte Koekoeksbloem ‘flos-cuculi’ betekent: ‘bloem van de koekoek’. De plant dankt haar Nederlandse naam ‘Koekoeksbloem’ dus direct aan deze Latijnse aanduiding.
Voorheen was de geslachtsnaam Lychnis, maar is nu na herclassificaties veranderd in Silene. Dit verwijst waarschijnlijk naar Silenus, een Griekse bosgod die vaak werd afgebeeld bedekt met een kleverig schuim.
Koekoeksspog
Vaak tref je op de plant speekselachtige schuimklompjes aan, waarin zich een schuimcicade verbergt. Dit beestje zuigt sap uit de stengel en produceert daaruit, door toevoeging van ademlucht, schuimblaasjes. Dit wordt in de volksmond ‘koekoeksspog’ genoemd.
Of de koekoeksbloemen die groeien bij de Paddepoel hier van oorsprong in het wild voorkomen of verwilderd zijn uit tuinen, blijft onduidelijk. Vroeger bevonden zich hier tuinderijen, waaronder die van Aartje Stoop-de Wit, een warmoezenierster. Een warmoezenier is een oude benaming voor iemand die groente en kruiden teelt en verkoopt.
Meer dan alleen mooi: een bijenmagneet
Met hun vierspletige bloemen kunnen de planten de waterkanten in een roze bloemenzee veranderen. De meeste bloemen zijn roze, maar soms kunnen er witte tussen zitten. De Echte koekoeksbloem is niet alleen een plaatje om te zien, de plant is ook van groot belang voor onze insecten. Haar felroze kleur en de nectar die ze produceert, trekken talloze bijen, vlinders en andere bestuivers aan. Wanneer je even stilstaat en goed kijkt, zie je de constante bedrijvigheid rondom de bloemen: hommels die zich volzuigen met nectar, vlinders die van bloem naar bloem fladderen en bijen die ijverig stuifmeel verzamelen.
De plant wordt tot 90 cm hoog. De ruwbehaarde stengel draagt smalle, lancetvormige bladeren. De plant heeft slechts weinig stengelbladen, waardoor de bloemen meer opvallen.
De Echte koekoeksbloem is een plant die je vaak aantreft op vochtige graslanden, in duinvalleien, in natte bossen en vooral op veengrond.
