Ode aan de Vijgenboom
Lieveling Het is mijn lieveling; de Vijgenboom. De liefde ontstond in 1990 toen ik mijn eerste, spontaan gekiemde stadsvijg ontdekte. Het was de periode waarin ik Amsterdam doorkruiste, opzoek naar het stedelijk plantenleven. Ik werkte aan het boek ‘Van Muurbloem tot Straatmadelief: wilde planten in en om Amsterdam’. Daarin onthulde ik de opkomst van stedelijke […]
Flora van hoog niveau: dakvlieders
Topattracties Groene daken zijn in de mode en een must. Beplante daken zijn hard nodig in tijden van klimaatsverandering. Ze reguleren neerslag, droogte, hitte en binden fijnstof. Het plantendek houdt regenwater vast, buffert dit, verkoelt. Bij heftige regens zorgt dat voor minder wateroverlast. Mooi is dat zonnepanelen op ‘frisse’ groendaken beter presteren: met minder hitte […]
Van nederzettingenflora naar stadsflora
De roots van onze stadsflora liggen in een ver verleden. De introductie van allerlei ‘vreemde’ soorten vindt sinds mensenheugenis plaats. Cultuurgewassen gingen daarbij voorop; al in de Nederlandse Prehistorie – van 5400 v.C. tot 12 v.C. – maakten ze hun entree met onbedoeld ook hun begeleidende onkruiden. In oude bodems ligt de identiteit van deze […]
Nieuwe muurbloem in Heukels’ Flora 2020
De nieuwe Flora van Nederland, het standaardwerk de ‘Heukels’, zit eraan te komen! De laatste editie uit 2005, hangt -bij mij- van tape aan elkaar. Tegelijk toont de inhoud slijtage, ontbreken de vele nieuwe soorten die het laatste decennium bracht. Dit veldseizoen moeten we het nog zonder de update doen, maar in april 2020 is […]
Stadsplantensociologen? … ze bestaan! Een andere kijk op stadsplanten
Het is druk op straat; wij begeven er ons, tegelijk ‘beweegt’ de flora zich daar . Een selecte groep planten is ‘streetwise’, terwijl het gros deze steenjungle mijdt. In deze observatie van voor- en afkeur ligt de kern van wat plantensociologie heet, het studieveld van vegetatiekundigen. Sommige planten lijken elkaar op te zoeken, anderen ontlopen […]
Anna Paulownaboom; pionier van het groene stadswoud
Onze steden worden secuur ingericht, voortdurend onderhouden, met al het groen van dien. Alles lijkt in regie, maar er is een andere werkelijk. Het groen in het stad gaat zijn eigen gang, tot op het steen toe. Als we een plek even uit handen geven nemen de elementen het over en in no time wordt […]
Een Levend Archief voor Stadsplanten
Onze flora staat onder druk; sinds 1950 zijn bijna 500 van de 1500 inheemse soorten achteruitgegaan en circa 40 helemaal ‘exit’. In onze steden lijkt het met de komst van allerlei nieuwkomers halleluja, maar dat kan niet verbloemen dat er ook zorgen zijn. Diverse planten die in stedelijk gebied huizen zijn ook op hun retour. […]
Eikvarens op stadsbomen; een nieuw fenomeen!
Dat Eikvarens op bomen groeien is bekend, maar in steden werden ze zelden gezien. De laatste vijftien jaar waait er echter een nieuwe wind door de stad; Eikvarens hebben hun entree gemaakt op stadsbomen. Ze leven hier als epifyt. Epifyten zijn planten die zich hechten aan andere plantensoorten zonder daar voedsel aan te onttrekken; ze […]
De stad als natuurgebied … ‘code rood’ voor Wolfskers
De stad een natuurgebied? Tja … zo zou je het kunnen zien, of niet natuurlijk. Hoe je het ook bekijkt het stedelijk gebied biedt meer dan menigeen denkt ‘onderdak’ aan speciale inheemse soorten. Naast opportunisten, zeg hardcore stadsplanten, die overal opbloeien, is de stad evenzeer het […]
Een uitzonderlijk onkruid in heemtuinen
Nederland telt veel heemtuinen, meer dan 150. Thijsse gaf de aanzet; hij kwam met het idee van een educatief plantsoen dicht bij de mens. De nadruk moest niet liggen op de soorten. Het tonen van plantengemeenschappen, daar ging het hem om. Zo ontstond Thijsse’s Hof in Bloemendaal (1925) en De Braak/Thijsse Park in Amstelveen […]