Het gaat nog harder

Geplaatst op door
Blauwe verbena, hele plant

Eind van de zomer 2024 fietste ik net aan de rand van de bebouwing van Breda en zag in de berm een mooie roze bloeiende plant staan. Nooit eerder gezien. Het merkwaardige was dat die plant er heel vanzelfsprekend stond. Temidden van allerlei normale bermplanten als ridderzuring, gestreepte witbol, duizendblad en nog zowat. Het blijkt blauwe verbena (Verbena hastata) te zijn. Op 11 februari dit jaar heb ik een stukje geschreven over ijzerhard (Verbena officinalis) en stijf ijzerhard (V. bonariensis). Daarbij maakte ik melding van nieuwe soort in Nederland: blauwe verbena, die ik toen onterecht uitmaakte voor een invasieve exoot. Zo erg is het niet. Hij wordt hier en daar in Amerika als opdringerig ervaren.

Blauwe verbena, blad

Rutger Barendse maakte in hetzelfde stukje in februari 2024 melding van een aantal andere verbenasoorten die in Nederland zijn waargenomen. Hieronder staan ze op een rij.

Nederlandswetenschappelijkeerste waarnemingaantal 2024herkomst
hoofdjesverbenaV. rigida200939 -piekZ-Amerika
tuinverbenaV. x hybrida20149 – pieknvt
 V. stricta20201N-Amerika
 V. incompta201916 – piekZ-Amerika
blauwe verbenaV. hastata2009110- piekN-Amerika

Wat opvalt is dat bijna alle nieuwelingen een piek van de waarnemingen in 2024 hebben. De piek in de waarnemingen wordt veroorzaakt door waarnemingen uit het hele land. Het is dus niet zo dat er op één plek opeens heel veel zijn gezien. Diverse botanisten zijn in 2024 opeens veel vreemde verbenasoorten gaan zien. Een verklaring hiervoor is lastig. Er zijn drie mogelijkheden:

a. Botanistenzijn beter gaan kijken.

b. Er zijn in 2024 opeens veel meer exotische verbena’s bij gekomen.

c. Een combinatie van b en c.

Het kan natuurlijk ook gewoon toeval zijn, maar dat geloof ik niet.

Bloem blauwe verbena

De nieuwelingen komen allemaal uit Amerika, Noord en Zuid. Het ligt dus voor de hand dat ze uit tuinen zijn ontsnapt. De komende jaren zal blijken of sommige zullen inburgeren. Bij Waarneming, zie: https://waarneming.nl/search/?q=verbena, staan nog een paar andere verbenasoorten genoemd, waarvan men verwacht dat ze de komende jaren in Nederland zullen worden waargenomen. Dit omdat ze waarschijnlijk in de ons omringende landen al zijn gesignaleerd. Botanisten moeten nog beter gaan opletten!

Over Aad van Diemen

Biografie Na een studie Sociale wetenschappen enige tijd werkzaam geweest als onderzoeker en docent. Daarna tot het pensioen als beleidsmedewerker Sociale Zaken bij de gemeente Rotterdam. Van jongs af aan met de verrekijker op stap voor vogels. Daarna ook planten, paddenstoelen en bijen, wespen en dagvlinders. Een dag in de week werk ik als conservator bijen en wespen in het Natuurmuseum Brabant. Ben bestuurslid IVN en natuurgids bij die club en bij SBB. Verder was ik eindredacteur, medeauteur en medefotograaf van het boek ‘Stadsplanten van Breda’ dat een paar jaar geleden is uitgebracht.