De bescheiden Kleinbloemige salie
In 2000 ging ik met mijn oude autootje van een Frans merk naar het zuiden van Frankrijk. Het was maart en ik hoopte daar heel wat bijzondere vogels en al bloeiende planten te zien. Dat lukte heel aardig en ik leerde ook heel wat planten herkennen die in België en Nederland maar sporadisch en velen alleen adventief voorkomen. Eén van die planten was Kleinbloemige salie Salvia verbenaca. Ze groeide er op vele plaatsen en stond al mooi in bloei. Een opvallende plaats was een ruig begroeide paardenweide in de Camargue met grote afgetrapte zandige stukken. Daar stond als een van de weinige planten nog die Kleinbloemige salie. Kennelijk zijn ze net als de Scherpe boterbloemen bij ons, weinig aangenaam paardenvoedsel.
Het duurde tot 2020 tot ik Kleinbloemige salie ook in mijn eigen omgeving vond. Ik vond eerst alleen het blad dat veel op de ‘gewone’ Veldsalie lijkt, maar door de diepe lobben eigenlijk direct opvalt als anders. De planten stonden op een zonnig, zandig wat opengetreden stukje langs een fietspad en spoor op het voormalig drukste plekje van Genk; de uitgang van de Ford-fabriek. Deze is niet zo lang geleden gesloten. Ik moest natuurlijk terugdenken aan de vindplaats tussen de paarden in de Camargue. Hoewel een heel andere omgeving, waren de gelijkenissen in vindplaats treffend.
Later in 2020 keerde ik terug en zag de bloemen. Ze waren typisch voor de ‘gewone’ ondersoort verbenaca en eenkleurig blauw en ook vrij gering van grootte. In het zuiden van Frankrijk stonden veel uitbundiger bloeiende planten met grotere tweekleurige bloemen. Dat blijkt, nu ik het nalas in Flore de France, de ondersoort clandestina te zijn. Dat is overigens meestal, ondanks de grotere bloemen, juist een kleinere plant. Ik keek snel ook even alle foto’s op Waarnemingen.be en Waarneming.nl na en ook die tonen allemaal de ondersoort verbenaca.
In dezelfde Flore de France staat te lezen dat Kleinbloemige salie in uitbreiding is in Frankrijk. Dit lijkt niet alleen het geval in Frankrijk, waar ze al tot in Parijs is gevonden, maar ook in België en vooral in Nederland. Redelijk verspreid over Nederland zijn er recente meldingen van Kleinbloemige salie. Er zijn maar heel weinig meldingen van voor 2005. Overigens moet vermeld worden dat Kleinbloemige salie op enkele plaatsen nabij de kust in Nederland als inheems gezien wordt omdat het areaal van de plant met veel fantasie aaneensluitend is met haar verspreiding in Groot-Brittannië en Frankrijk. Hierbij België overslaande, want daar is de plant uitheems. Voor de kritische denker die opzet in het spel vermoedt bij de recente verspreiding van Kleinbloemige salie: vooral de ondersoort verbenaca, de ondersoort die in Nederland en België voorkomt, is een weinig aantrekkelijke plant om te kweken. Ze zal bovendien ook de nodige moeilijkheden bij het inzaaien of aanplanten vertonen. Ze houdt van warme, zonnige, open habitats en zal vooral zelf haar beste plekken uitzoeken. De vindplek in Genk is er een mooi voorbeeld van.
