Een melige hop

Hop is al twee keer aan de orde geweest op deze blog. De eerste keer schreef Maarten van der Veer op 29 maart 2020 een algemeen stukje over deze plant en over zijn tevergeefse speurtocht naar een mannelijke plant. De tweede keer schreef Barbara Gravendeel over de in vergetelheid geraakte hopcultuur in Nederland. Deze keer gaat het over een organisme dat op de hop groeit.
In de late herfst zag ik in het centrum van Breda een hopplant met wit pluis op de bladeren. Meeldauw dus. Maar welke? Werk voor een specialist en dat ben ik niet.. Maar een speurtocht in de literatuur leerde me dat het hoogstwaarschijnlijk en niet erg verrassend om hopmeeldauw (Podosphaera macularis) gaat. Het betreft een zogenaamde ‘echte meeldauw’. Er bestaat ook nog ‘valse meeldauw’. Het verschil tussen die twee typen meeldauw is dat echte meeldauw op bovenkant en de onderkant van het blad te zien is en dat valse meeldauw alleen aan de onderkant zit. Er zijn nog andere verschillen. Echte meeldauw groeit voornamelijk ectotroof, d.w.z. aan de buitenzijde van de bladeren. Met zogenaamde haustoriën dringt de schimmel de cellen binnen. Een haustorium is een gespecialiseerd zuigorgaan. Echte meeldauw kun je vrij eenvoudig van het blad afvegen. Valse meeldauw daarentegen groeit ook binnen in het weefsel van de plant. De veroorzakers van de twee typen meeldauw behoren tot zeer verschillende groepen schimmels. Wat betreft de valse meeldauw wordt hier en daar geopperd dat deze tot een groep behoord die buiten het schimmelrijk valt. Volgens de ‘Verspreidingsatlas Paddenstoelen’ komt hopmeeldauw maar op zeven plaatsen voor in Nederland. Ik vermoed dat het toch niet heel zeldzaam is. Waarschijnlijk wordt er niet zo op gelet.

Hop (Humulus lupulus) behoort tot de Hennepfamilie. Nu behoort Cannabis sativa daar natuurlijk ook toe. Het blijkt dat deze beroemde soort ook gevoelig is voor hopmeeldauw. In de wiet-vakliteratuur wordt als bestrijding van deze meeldauw besproeien met verdunde melk aanbevolen. Een toekomstperspectief voor de melkveehouderij?
Hop is een tweehuizige plant, d.w.z. dat de planten of alleen vrouwelijke bloemen of alleen mannelijke bloemen hebben. Twee aparte huizen dus. De vrouwelijke planten vallen door de vorming van de bekende hopbellen meer op. In de voorbije herfst vond ik een mannelijke plant. Om de lacune in de bijdrage van 29 maart 2020 te vullen voeg ik een foto ervan toe.